Opłata z tytułu niedopełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC przewidziana w art. 88 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, ma charakter administracyjnoprawny, zaś relacje między osobą zobowiązaną do zawarcia umowy ubezpieczenia a Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym nie są wyznaczone - przepisami prawa cywilnego, lecz przepisami prawa administracyjnego - przypomniał Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 stycznia 2012

 

Sygn akt II SA/Go 743/11.

 

Sąd nawiązał do wyroków Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 kwietnia 2000 r., sygn. akt K 23/99, OTK nr 3, poz. 89 i z dnia 23 kwietnia 2002 r. sygn. akt K 2/01, OTK, nr 3, poz. 27). Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2000 r.

 

Z treści art. 92 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych wynika iż roszczenia z tytułu opłaty ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia dokonania kontroli, nie później jednak niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym nie spełniono obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, z zastrzeżeniem ust. 2. Z kolei art. 92 ust. 2 stanowi, iż bieg przedawnienia przerywa:

1) każda czynność organu egzekucyjnego podjęta w celu wyegzekwowania opłaty,

2) uznanie przez zobowiązanego niespełnienia obowiązku ubezpieczenia i dochodzonej w związku z tym opłaty,

3) wszczęcie postępowania przed sądem powszechnym w sprawach określonych w art. 10 ust. 2,

4) zawieszenie postępowania egzekucyjnego.

 

Przy czym podkreślenia wymaga, iż zgodnie z wolą ustawodawcy, po przerwaniu biegu przedawnienia z przyczyny o której mowa w ust. 2 pkt 1 i 2 - biegnie ono na nowo (art. 92 ust. 3 pkt 1).

 

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, posiadacz pojazdu mechanicznego jest zobowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu. Obowiązek zawarcia takiej umowy uważa się za spełniony, jeżeli umowa została zawarta zgodnie z przepisami ustawy albo odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych wprowadzających obowiązek ubezpieczenia, z sumą gwarancyjną nie niższą niż minimalna suma gwarancyjna ustalona dla danego ubezpieczenia (art. 10 ust. 1 ustawy ubezpieczeniach obowiązkowych). Natomiast osoba, która nie spełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie, jest obowiązana wnieść opłatę w określonej w ustawie wysokości – art. 88 ust. 1 ww. ustawy)

 

Zgodnie natomiast z przepisem art. 91 ust. 1 i 2 w zw. z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 z późn.zm.), zwanej dalej "ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych", do egzekucji opłat za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia, o których mowa w art. 41 pkt 1 i 2 (w tym ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów), stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z tym że tytuł wykonawczy wystawia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Egzekucję stosuje się, jeżeli: 1) należność z tytułu opłaty wynika z wezwania do zapłaty , o którym mowa w art. 90 ust. 1, w stosunku do którego zobowiązany nie wystąpił z powództwem do sądu powszechnego, zgodnie z art. 10 ust. 2, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania do zapłaty, albo 2) sąd ustalił prawomocnym orzeczeniem istnienie obowiązku ubezpieczenia.